Forex ve ham petrol fiyatları… Arada bir bağlantı var mı?

Ham petrol ve ham petrole bağlı finansal ürünler ekonominin can damarını oluşturur. Her ne kadar Covid pandemisi sonrası dünya ekonomisi hidrokarbon bazlı ekonomilerden vazgeçmeye çalışsa da petrol ve gaz yine ekonominin itici gücü olmaya devam edecektir. 

Dolayısıyla petrol fiyatlarındaki artış ve azalışlar üretici ve tüketici ülkeler açısından ekonomik genişleme hızının artması veya azalması konusunda belirleyici olacaktır. Örnek olarak ülkemizin dış ticaret açığının önemli bir kısmı hidrokarbon tüketimi ile ilgilidir. Dolayısıyla petrol fiyatlarının artması ekonomiyi olumsuz etkiler ve bu da forex piyasası açısından Türk Lirasının olumsuz etkileneceği anlamına gelir.

Dünya piyasalarında yapılmış ekonomik analizler petrol fiyatlarındaki her 10 dolarlık artışın petrole bağımlı ekonomilerde yüzde yarım civarında bir ekonomik yavaşlamaya sebep olduğunu göstermektedir. Bu durumda ekonomik yavaşlama aynı zamanda ülkenin para biriminin değer yitirmesi anlamına gelecektir.

Petrol fiyatının gerçekleşen seviyesinin ekonomik genişleme üzerinde etkisinin yanında aynı zamanda fiyat beklentisinin yarattığı bir etki de bulunmaktadır. Yükselme beklentisi bulunan bir petrol fiyatı ulaşım maliyetlerinde ve ekonominin girdi maliyetlerinde yükselme beklentisini de getirir. Bu durum da diğer taraftan enflasyon etkisi anlamına gelecektir. 

Amerikan kaya (shale) gazı ve petrolünün bu kapsamda beklentiler üzerinde oldukça büyük etkisi olmuştur. Bu teknik sayesinde uzun dönemde petrol fiyatlarının düşeceği beklentisi ortaya konmuştur.

Petrol fiyatlarının dünya üzerindeki krizlere verdiği tepkiler de önemlidir. Örnek olarak Rusya’nın Kırım’ı ilhak etmesi tarihindeki petrol fiyat grafiği günlük olarak aşağıdadır:

Petrol fiyatı ve forex ticareti

Görüldüğü gibi ilk gün panik olarak petrol fiyatının yükselmesine sebebiyet vermiş sonradan ise yavaş yavaş düşüşe geçmiştir. 

Jeopolitik olaylarda bu tür hızlı hareketleri görmek her zaman mümkündür. Bu durumlarda ise forex tüccarları için oldukça önemli fırsatlar doğmaktadır.